Avrupa iklim protestolarına nasıl müdahale ediyor?

Avrupa genelinde hükümetler; iklim değişikliği protestoları, yol kapatma ya da sanat eserlerine boya atma gibi eylemlerdeki artışa karşılık olarak yeni kurallar getiriyor, daha katı cezalar veriyor ve gözetimi arttırıyor.

İnsan hakları uzmanları, Birleşmiş Milletler ve Avrupa Konseyi yeni kuralların, iklim aktivistlerinin protesto yapma imkanlarını kısıtlayacağını ve demokrasiye bir tehdit oluşturacağını düşünüyor.

Ayrıca, insan hakları savunucuları, iklim protestolarının çoğunlukla tutuklanma ile sonuçlandığını fakat bu sene sunulan yeni yönetmelikler ve yükselen maliyetler sebebiyle yol kapatma eylemleri yapan çiftçilere karşı otoritelerin daha anlayışlı davrandığını ifade etti. Avrupa Birliği gerilimi azaltmak için bazı yeşil düzenlemeleri ertelemeyi kabul etti.

İşte Avrupa hükümetlerinin iklim değişikliği aktivistlerini kontrol altına almak için uyguladığı yöntemlerden bazıları:

Yeni protesto yasaları

Avrupa'daki karar vericiler, iklim değişikliği konusunda daha fazla adım atılmasını talep etmek için protesto yapan insanların sıklıkla kullandığı taktikleri hedef alan yasalar çıkardı ve doğrudan eylem protestolarına katılanlara yönelik cezaları artırdı.

Geçtiğimiz ocak ayında İtalya, "eko-vandallar" adını verdiği kanunlarla anıtlara veya kültürel alanlara zarar veren insanlara uygulanan para cezasını ağırlaştırarak 60.000 Euro'ya kadar yükseltti.

Polis yetkilerini güçlendiren bir değişiklik sayesinde Almanya'nın Bavaria bölgesindeki eyalet polislerinin aktivistleri, önleyici gözaltına almasının ve gözaltında tutmasının yaygınlaştığı görüldü.

2022'de İngiltere;  Polis, Suç, Ceza ve Mahkemeler Yasasını yürürlüğe koydu. Bu yasa sayesinde polisler, fazla gürültülü bulduğu herhangi bir protestoyu kısıtlayacak güce sahip.  Kamuya rahatsızlık vermeyi de suç haline getiren yasa, Birleşmiş Milletler Çevre Savunucuları Özel Raportörü Michel Forst tarafından eleştirildi.

Ayrıca, geçen yıl yürürlüğe giren Kamu Düzeni Yasası, protestocuların kendilerini başkalarına, nesnelere veya binalara bağlamalarını yasadışı hale getirirken ulaşımı engellemeyi, ulusal altyapıya müdahale etmeyi ve tünel kazarak kargaşaya neden olmayı suç olarak nitelendiriyor.

The Guardian, geçtiğimiz sene kasım ayında yeni petrol ve gaz üretimine karşı gösteri yapan yüzlerce protestocunun sadece dört hafta içinde bu yasa kapsamında tutuklandığını belirtti.

Protestocuları caydırmak için kullanılan diğer yasal araçlar

Yalnızca yasalarla sınırlı kalmayarak birçok yasal araç üzerinden iklim aktivizmini yavaşlatacak aksiyonlar alındı. Forst İngiltere'nin aralarında daha ağır cezalar ve elektronik kelepçe takma zorunluluğunu gibi yaptırımlar içeren sert kefalet koşulları uygulamasını da eleştirdi.

İsveç, Belçika ve Hollanda'daki protestocular da sert para cezaları, daha katı hükümler ve toplu tutuklamalarla karşı karşıya kaldı.

Geçtiğimiz eylül ayında eylemcilerin fosil yakıt endüstrilerine yönelik hükümet teşviklerini protesto etmek için Lahey'de bir yolu kapatmasının ardından, binlerce protestocu bir hafta sonu boyunca Hollanda polisi tarafından gözaltına alındı.

Fransa ve Almanya aktivistleri sorgulamak ve çevreci grupları yasaklamak için terörle mücadele yasalarına başvurdu.

Alman yetkililer, grubun bir suç örgütü olarak sınıflandırılıp sınıflandırılmayacağını belirlemek için daha geniş bir soruşturma kapsamında The Last Generation iklim aktivistlerini araştırmak üzere bir terörle mücadele birimi görevlendirdi. The Last Generation faaliyetlerinin suç teşkil ettiği iddiasını reddetti.

Şirketler aktivistlerin kendi tesisleri çevresinde eylem yapmasını engellemek amacıyla hukuki tedbir kararlarına başvuruyor ve gerekli olduğunu düşündüğü durumlarda protestoculara dava açabiliyor.

Protestolara polis müdahaleleri

Avrupa Konseyi, iklim aktivistlerinin kargaşaya yol açan protestolarının çoğunlukla barışçıl ve şiddet içermediğini buna rağmen sert polis müdahaleleriyle karşılandıklarını söyledi.

Geçen yıl marta yında güvenlik güçleri Viyana'daki Avrupa Gaz Konferansı'ndaki protestoları dağıtmak için biber gazı kullanırken protestocular Polonya, Fransa ve İspanya'da şiddete maruz kaldı.

Yakın zamanda yayınlanan raporunda Frost, Almanya’da polis memurlarının, protestocuları ellerini bileklerine doğru sıkıştırarak tutukladıklarını belirtti.

Alman yetkililer aktivistlerin telefonlarını dinlediklerini ve evlerine baskın düzenlediklerini söylerken, fosil yakıt şirketleri aktivistleri internet üzerinden izlemek için özel casusluk firmaları kiraladı.

Bu kısıtlamalar dünyanın her yerinde de oluyor mu?

Protestolar küresel olduğu gibi kısıtlamalar da küresel.

Büyük çaplı iklim protestolarının karşılığında ABD ve Kanada'da kritik petrol ve gaz altyapısını koruyan yasalar çıkarıldı.

Geçtiğimiz ekim ayında yayınladığı raporda Greenpeace ABD , ABD'nin tüm petrol ve gaz üretiminin ve ilgili yerel altyapının yüzde 60'ının protestolara karşı yasal çerçevelerle korunduğunu söyledi.

İnsan Hakları İzleme Örgütü, Avustralya genelinde yol kapatma cezalarını artıran ve aktivistlerin kendilerini eylem alanına kelepçelemelerini yasaklayan yeni yasaların, iklim hareketini sindirmek için tasarlanmış "siyasi amaçlı bir baskının" parçası olduğunu söylüyor.

Dünyanın dört bir yanından iklim aktivistlerinin toplandığı COP28iklim zirvesi sırasında, Birleşmiş Milletler’in yayınladığı, protestoların ne zaman ve nerede yapılabileceğini kısıtlayan kılavuzun ardından protestolarının sınırlandırıldığını dile getirdi.

‍

Bu içerik orijinal kaynağından çevrilmiş ve derlenmiştir. Orijinal kaynağa buradan ulaşabilirsiniz.