İklim konusundaki eylemsizlikleri nedeniyle Avrupa hükümetlerine gençlerden tarihi dava

Genç iklim aktivistleri, Avrupa hükümetlerinin iklim değişikliği konusundaki eylemsizliklerini sert bir şekilde eleştirmek amacıyla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde tarihi bir dava açtılar.

Dava, 11 ila 24 yaşları arasında değişen altı Portekizli gencin, Avrupa hükümetlerinin iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini önlemek için yeterli çaba göstermediğini iddia ederek başlattığı bir çaba. Bu dava, iklim değişikliği konusunda hükümetleri harekete geçmeye zorlamak amacıyla bugüne kadar yapılan en cesur yasal girişimlerden biri olarak kabul ediliyor ve başarılı olması durumunda ciddi yasal sonuçları olabileceği öngörülüyor.

Global Legal Action Network (GLAN) adlı insan hakları sivil toplum kuruluşu, Portekizli başvuru sahiplerini destekliyor ve mahkemede 80'den fazla avukatın bulunduğu geniş bir yelpazede temsil edilen 32 ülke bulunuyor.

Davanın ana ekseninde, gençlerin, hükümetlerin sera gazı salımlarını yeterince azaltmamalarının temel haklarının ihlali olduğunu savunması yer alıyor. Hükümetler ise davacıların zarar iddialarının hükümetin sera gazı salımlarıyla doğrudan bağlantılı olup olmadığını ve davacıların Portekiz dışında dava açtıkları ülkelerle resmi bir ilişkilerinin olmadığını öne sürerek davanın kabul edilebilir olup olmadığını sorguluyorlar. Bu sebeplerle hükümet tarafı,davacıların ulusal mahkemelere başvurmaları gerektiğini ileri sürüyorlar.

Uluslararası Af Örgütü iklim danışmanı Ann Harrison, hükümetlerin iklim politikalarıyla uluslararası insan haklarını korumakla yükümlü olduklarını savunarak, bu davanın başarılı olması halinde hükümetlerin iklim değişikliğiyle mücadele için daha fazla çaba harcamak zorunda kalacaklarını belirtiyor.

Bu dava, iklim aktivistlerinin mahkemeleri iklim değişikliğiyle mücadelede bir araç olarak kullanma girişimlerinin sadece bir örneği. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde bekleyen diğer iklimle ilgili davaların yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri'nde de benzer davalara  rastlanıyor.

Bu tür davalardan biri önümüzdeki yaz Hawaii'de görülecek. Geçtiğimiz ay ise genç iklim aktivistleri Montana'da büyük bir zafer kazanmışlardı ve bir yargıç, eyaletin fosil yakıtları desteklemesinin gençlerin temiz ve sağlıklı bir çevre hakkını ihlal ettiğine karar vermişti. Davacılardan biri bu sonucun sadece Amerika Birleşik Devletleri için değil, dünya için bir emsal oluşturduğunu ifade etmişti.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin bu son dava hakkında kararını önümüzdeki yılın ilk yarısında açıklaması bekleniyor.

‍

‍